Sorp flokkunnar farganið

Margir hafa undanfarið vakið máls á þeim ókostum sem fylgja flokkun sorps sem fellur til á heimilum, en allt bendir til þess að þetta nái ekki lengra en svo að óánægjuraddir fólks í þessum efnum séu einungis viðraðar, og það sem við sitji verði áframhald á þessari skyldu heimila að flokka sorp heimilisins.

Auðvitað eru óánægjuraddir fólks vanmáttugar frammi fyrir stórumsvifum hins opinbera og sveitarfélaga sem hafa eytt ógrynni fjárs í verkefni sem virðast einfaldlega miða að því að losa sorp með öðrum hætti enn að hrúga því á ruslahaugana og láta það safnast þar fyrir. Og þessvegna liggur ekki alveg við að brugðist sé við þessum óánægjuröddum með því að breyta stefnunni í þessum málaflokki ef það gerir að engu þær fjárfestingar sem lagðar hafa verið í þessi mál.

En því verður þó samt ekki neitað að þessi flokkunnarárátta er ekki einungis komin út í algjörar öfgar, heldur og reiðileysi, og lýsir með því ráðaleysi og vanmætti þessara stofnanna, og þessu muni að öllum líkindum ekki linna fyrr en að nokkrum áratugum liðnum, eða 15 árum í skásta falli, en 30 í versta falli.

En þó eru að vísu ein og hálf öld eða tvær aldir í það að mennirnir verði farnir að umgangast þessi mál af fullu viti og ábyrgð og það svo mikið að þau verði líklega ekki lengur neitt tiltökumál. Heimilis sorp verði svo að segja ekki lengur til staðar, það verði gert út af við það með ýmsum hætti og oft eftir kúnstarinnar reglum, eða flóknum aðgerðum í bakgrunninum.

Þetta gerir ásýnd núverandi fyrirkomulags hér á landi mjög asnalega, og reyndar þarf ekki einu sinni að horfa aldir fram í tímann til að geta séð það, því svo asnalegt er það eins og gefið var til kynna hér áður í erindi þessu.

En enn einu verður þó líklega ekki neitað, eða allavega ekki í fljótu bragði, og það er að aðferðir mannanna við úrgangsmeðhöndlun og vandamál sem því fylgir, verður síðar meir lykillinn að því að skilvirkari lausnir á því verði fundnar. Og þetta er í rauninni einn af lykilþáttum þess hvernig mennirnir læra að stjórna og axla ábyrgð á sívaxandi samfélögum sínum og þéttsetnara umhverfi.

En hvað ætti að gera í dag til að taka betur á þessum málum?

• Mest allt sorp heimila og fyrirtækja sé sótt og eftir þeim skilmálum sem almennt eru í gildi eða eru í gildi fyrir viðkomandi aðila
• Mest allt sorp sé brennt eða umbreytt
• Heimili og fyrirtæki þurfi ekki að flokka sorp nema um stórsorp sé að ræða eða vandmeðfarin úrgang
• Móttökuaðili flokki sorp eftir þörfum með sjálfvirkum hætti
• Fyrirtækjum verði umbunað fyrir flokkun sem skili hagnaði fyrir móttökuaðila